24 czerwca 2025
by Rozmowa z PIOTREM NATKAŃSKIM, dyrektorem Biura Rozwoju i Relacji Biznesowych w Departamencie Gwarancji i Poręczeń Banku Gospodarstwa Krajowego.
Tekst: Paulina Szymczewska
– Bank Gospodarstwa Krajowego jest jedną z instytucji, które najmocniej wspierają polską gospodarkę.
PN: – Jesteśmy polskim bankiem rozwoju – jedyną taką instytucją w kraju, która realizuje misję polegającą na wspieraniu zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego Polski. Obecnie – realizując strategię banku – prowadzimy naszą działalność w oparciu o osiem programów biznesowych. Jednym z nich jest Program Rozwoju Przedsiębiorczości, który skupia w sobie różnego rodzaju instrumenty wsparcia, finansowane zarówno ze źródeł publicznych, jak i ze źródeł własnych. Szczególny nacisk kładziemy na realizowanie programów publicznych, których celem jest wspieranie rozwoju przedsiębiorczości. Oferowane przez nas instrumenty wsparcia finansowane są zarówno z krajowych, jak i europejskich środków publicznych.
– Jakie firmy Państwo wspierają?
PN: – Głównie te należące do sektora MŚP, czyli mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa. Nasze wsparcie rozszerzyliśmy też na nieco większe podmioty, tzw. mid capsy – firmy należące już do sektora dużych przedsiębiorstw, ale jeszcze nie tych największych (zatrudniające do 3000 pracowników). W okresie przeciwdziałania skutkom pandemii COVID-19 i wojny w Ukrainie mieliśmy także w swojej ofercie instrumenty w formie gwarancji kredytowych i faktoringowych skierowane do największych firm. Ta pomoc wygasła z końcem 2023 roku, ale nadal – choć w mniejszym zakresie – oferujemy finansowanie dla dużych przedsiębiorstw jako formę działalności własnej.
– Skąd fundusze na tak rozległą działalność?
PN: – Jako polski bank rozwoju mamy ten przywilej, że możemy wykorzystywać środki publiczne. Po pierwsze, pozyskujemy środki unijne z różnych programów. Współpracujemy również bezpośrednio z Komisją Europejską i Grupą EBI, ze szczególnym uwzględnieniem Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego. Po drugie, angażujemy środki własne, funkcjonując na warunkach komercyjnych, tak jak inne banki.
– Oferują Państwo wiele programów wsparcia dla przedsiębiorców. Wymieńmy je.
PN: – Naszym koronnym programem jest gwarancja de minimis. Ma na celu ułatwić dostęp do kredytów, zwłaszcza tym przedsiębiorcom, którzy mają trudności w znalezieniu zabezpieczenia spłaty zadłużenia albo po prostu nie chcą angażować w tym celu swojego majątku. Gwarancja de minimis funkcjonuje na rynku od 2013 roku i jest już na stałe dostępna w naszej ofercie – obecnie zabezpieczamy do 60% kapitału kredytu (opłata prowizyjna wynosi 0,5% w skali roku od kwoty udzielonej gwarancji). To znany i chętnie wykorzystywany instrument za pośrednictwem banków kredytujących współpracujących z BGK. Z naszych badań wynika, że co trzecia złotówka finansowania kredytowego w Polsce zabezpieczona jest gwarancją BGK. W ubiegłym roku osiągnęliśmy rekord: same gwarancje de minimis to ponad 40 mld zł, a cała nasza działalność gwarancyjna opiewała na kwotę ponad 64 mld zł. Kolejny program to FENG, czyli Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki. Tutaj jednym z najbardziej atrakcyjnych obecnie instrumentów jest tzw. kredyt ekologiczny. To instrument dotacyjny – nasz bank dopłaca do kapitału kredytu w formie tzw. premii ekologicznej. Wsparcie tego typu może uzyskać przedsiębiorca, który np. przeprowadza termomodernizację swoich budynków, modernizuje linie produkcyjne, wykorzystując technologie służące zmniejszeniu zużycia energii itp. Ważne, by w wyniku tych modernizacji osiągnąć minimum 30% oszczędności energii pierwotnej. Kredytu ekologicznego udzielają banki kredytujące, które mają z BGK podpisane umowy o współpracy. Dodam, że obecnie trwa nabór wniosków o przyznanie premii ekologicznej. Potrwa on do 25 lipca. Natomiast kolejny nabór zamierzamy ogłosić jesienią.
– W ramach programu FENG oferują państwo więcej instrumentów wsparcia.
PN: – Tak. Wymienić tu warto choćby gwarancje Biznesmax Plus i Ekomax. Są one już dostępne na rynku. Banki kredytujące, które podpisały z nami umowy, sukcesywnie wprowadzają te produkty do swojej oferty. Biznesmax Plus to zabezpieczenie spłaty kredytu, ale na bardziej atrakcyjnych warunkach w porównaniu do gwarancji de minimis. To wsparcie skierowane do przedsiębiorców innowacyjnych. Zabezpieczamy spłatę kredytu do 80% kwoty kapitału i – co ważne – ta gwarancja jest bezpłatna, nie pobieramy prowizji. Przedsiębiorca może tu liczyć na dodatkowe wsparcie – czy to na dopłatę do odsetek od kredytu obrotowego w okresie pierwszych 24 miesięcy kredytowania, czy na dopłatę do kapitału kredytu inwestycyjnego (może ona wynieść 10, a nawet 20%, jeżeli inwestycja przyczynia się do transformacji cyfrowej przedsiębiorstwa). Jeśli zaś chodzi o gwarancję Ekomax, służy ona wsparciu firm efektywnych energetycznie, czyli takich, które zamierzają przeprowadzić termomodernizację swoich budynków bądź połączyć tę termomodernizację z innymi inwestycjami o charakterze prośrodowiskowym (np. OZE, technologie wspierające gospodarkę o obiegu zamkniętym itp.). Ekomax to instrument o charakterze mieszanym: z jednej strony udzielamy bezpłatnej gwarancji do 80%, a z drugiej – dopłacamy do kapitału kredytu na poziomie 20% jego wartości.
– A co z pomocą dla rolników?
– Tu trzeba wymienić Program Rozwoju Obszarów Wiejskich i Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej. Pozyskaliśmy środki na działalność gwarancyjną, która wspiera rolników lub przetwórców rolno-spożywczych. Za pomocą dwóch produktów gwarancyjnych – jak gwarancja dla sektora rolnego oraz gwarancja Agromax – chcemy im ułatwiać dostęp do kredytów, udzielając bezpłatnej gwarancji do 80%, z dopłatą do odsetek. Przy czym dopłata jest wyższa, jeśli przedsiębiorca lub rolnik finansuje tym kredytem inwestycje przyczyniające się do ochrony środowiska lub realizacji strategii „Od pola do stołu”. Na wyższe dopłaty mogą również liczyć młodzi rolnicy.
– Niebawem w ofercie BGK znajdą się kolejne instrumenty wsparcia dla przedsiębiorców?
PN: – Tak. To m.in. program regionalny – Fundusze Europejskie dla Małopolski. Aktualnie jesteśmy na etapie wybierania partnerów finansowych, którzy będą udzielać wsparcia w formie preferencyjnych, nisko oprocentowanych pożyczek. Mamy tu trzy główne kategorie produktów:
- pożyczka rozwojowa dla firm,
- pożyczka na poprawę efektywności energetycznej,
- pożyczka na OZE dla przedsiębiorców, którzy wytwarzają energię z OZE na własne potrzeby, ale też na sprzedaż.
Zakładamy, że ta oferta pożyczkowa powinna być dostępna w Małopolsce na przełomie trzeciego i czwartego kwartału tego roku.
W lipcu natomiast zamierzamy udostępnić bankom kredytującym nowy produkt gwarancyjny – gwarancję Investmax z regwarancją EFI w programie InvestEU. Będzie on skierowany do przedsiębiorców z sektora MŚP, a także do małych, młodych firm i jednoosobowych działalności gospodarczych, w tym również start-upów.
Piotr Natkański
Dyrektor Biura Rozwoju i Relacji Biznesowych w Departamencie Gwarancji i Poręczeń Banku Gospodarstwa Krajowego
Doświadczony ekspert z zakresu instrumentów finansowych UE, ze szczególnym uwzględnieniem produktów gwarancyjnych dla sektora MŚP. Specjalizuje się w obszarze projektowania i sprzedaży oferty gwarancyjnej Banku Gospodarstwa Krajowego w ramach współpracy z sektorem rządowym oraz instytucjami finansowanymi, takimi jak: banki, faktorzy, leasingodawcy.
Od początku kariery zawodowej związany z tematyką funduszy europejskich na szczeblu administracji rządowej. Pracował w Ministerstwie Gospodarki, Ministerstwie Rozwoju Regionalnego oraz w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Swoje ponad 20-letnie doświadczenie zawodowe zdobywał jako ekspert uczestniczący w ocenie wniosków o dofinansowanie projektów, kontroli instytucjonalnej oraz kontroli projektów. Od ponad 10 lat specjalizuje się w temacie instrumentów wsparcia dla przedsiębiorców oraz kontroli i rozliczaniu projektów.
Jesteśmy polskim bankiem rozwoju – jedyną taką instytucją w kraju. Szczególny nacisk kładziemy na realizowanie programów publicznych, których celem jest wspieranie rozwoju przedsiębiorczości
Piotr Natkański
